Τί διαφορές έχει το κιβώτιο DCT (διπλού συμπλέκτη) από τα υπόλοιπα αυτόματα;
Πολλοί οδηγοί αγαπούν την εμπειρία ενός αυτοκινήτου με χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων, ακριβώς επειδή τους κάνει να νιώθουν ότι έχουν τον απόλυτο έλεγχο. Ναι, για τους νέους οδηγούς, υπάρχει καμπύλη εκμάθησης: πρέπει να μάθεις τον συμπλέκτη, να συγχρονίζεις σωστά τις αλλαγές, και να είσαι πάντα σε εγρήγορση πίσω από το τιμόνι. Με την εξάσκηση όμως, όλα αυτά γίνονται πιο εύκολα, με πολλούς να το προτιμούν αφού σου δίνει τον πλήρη έλεγχο του αυτοκινήτου. Για κάποιους άλλους όμως, αυτή η διαδικασία κουράζει περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται.
Έτσι, οι κατασκευαστές αυτοκινήτων ανέπτυξαν τη λύση του αυτόματου κιβωτίου, για πιο εύκολες και άνετες αλλαγές σχέσεων. Για αρκετό καιρό, τα παραδοσιακά αυτόματα κιβώτια κάλυπταν πλήρως τις ανάγκες των οδηγών. Όμως, ακόμη και όταν οι πελάτες είναι ικανοποιημένοι, τα τμήματα Έρευνας και Ανάπτυξης συνεχίζουν να δουλεύουν για να κάνουν την οδήγηση ακόμα πιο εύκολη, ασφαλή και άνετη. Και ευτυχώς που το κάνουν, γιατί έτσι τα αυτοκίνητα συνεχώς βελτιώνονται.
Σήμερα, έχεις περισσότερες επιλογές από ποτέ αν ψάχνεις αυτοκίνητο με αυτόματο κιβώτιο. Και αυτό μπορεί να κάνει την απόφαση πιο δύσκολη. Παράδειγμα: είναι το κιβώτιο διπλού συμπλέκτη (DCT) καλύτερο από άλλες επιλογές, όπως το συνεχώς μεταβαλλόμενο κιβώτιο (CVT); Ας δούμε τις διαφορές.
Τι είναι το κιβώτιο διπλού συμπλέκτη (DCT);
Το DCT λειτουργεί παρόμοια με ένα χειροκίνητο κιβώτιο, αλλά χωρίς να κάνεις εσύ όλη τη δουλειά. Αντί για έναν συμπλέκτη που ελέγχεις με το πόδι, υπάρχουν δύο συμπλέκτες που διαχειρίζεται ο ηλεκτρονικός εγκέφαλος του αυτοκινήτου. Ο ένας αναλαμβάνει τις μονές σχέσεις (1η, 3η, 5η και συνήθως όπισθεν), ενώ ο άλλος τις ζυγές (2η, 4η, 6η). Εσωτερικά, υπάρχει ένας κούφιος άξονας για τις ζυγές σχέσεις και ένας συμπαγής για τις μονές. Ο ένας μεταδίδει την κίνηση, ενώ ο άλλος προετοιμάζει την επόμενη σχέση. Για παράδειγμα, όταν επιταχύνεις στη 2η, το κιβώτιο έχει ήδη «έτοιμη» την 3η.
Η αλλαγή σχέσης γίνεται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου, με τον έναν συμπλέκτη να απεμπλέκεται την ίδια στιγμή που εμπλέκεται ο άλλος. Αυτό σημαίνει πως η ροπή δεν χάνεται σχεδόν ποτέ κατά τη μετάβαση. Οι αλλαγές είναι πολύ πιο γρήγορες και ομαλές από ό,τι θα μπορούσε να κάνει ένας άνθρωπος με ένα παραδοσιακό χειροκίνητο. Ωστόσο, το DCT μπορεί να μην είναι τόσο ομαλό σε απρόβλεπτες καταστάσεις κυκλοφορίας, όπως όταν φρενάρεις σε φανάρι και ξαφνικά ξαναεπιταχύνεις. Εκεί, το σύστημα πρέπει να «αναπροσαρμοστεί».
Παρόλα αυτά, προσφέρει την απόδοση και αίσθηση ενός χειροκίνητου, χωρίς την κόπωση του συμπλέκτη. Στο πεδίο της πίστας αυτό φαίνεται ακόμα περισσότερο και δεν είναι τυχαίο πως η Porsche ήταν από τις πρώτες που ανέπτυξαν DCT για τα αγωνιστικά 962 τη δεκαετία του ’80.
DCT vs Συνεχώς μεταβαλλόμενο κιβώτιο (CVT)
Τα βασικά είδη αυτόματων κιβωτίων είναι τρία: το παραδοσιακό αυτόματο με μετατροπέα ροπής, το αυτοματοποιημένο χειροκίνητο (AMT) και το CVT. Η βασική διαφορά μεταξύ CVT και DCT είναι η αίσθηση στην οδήγηση.
Το CVT δεν έχει σταθερές σχέσεις. Αντίθετα, βασίζεται σε δύο τροχαλίες σε σχήμα κώνου, που συνδέονται με ιμάντα ή αλυσίδα. Οι τροχαλίες προσαρμόζονται συνεχώς για να προσφέρουν απεριόριστο εύρος σχέσεων. Ο εγκέφαλος του αυτοκινήτου κάνει μικρορυθμίσεις καθώς οδηγείς, προσφέροντας ομαλή, σταθερή επιτάχυνση χωρίς εμφανείς αλλαγές ταχυτήτων.
Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί «γνήσιοι» λάτρεις της οδήγησης αποφεύγουν τα CVT: δεν νιώθουν την άμεση απόκριση του αυτοκινήτου. Αλλά αυτό συμβαίνει επειδή τα CVT σχεδιάστηκαν για οικονομία, όχι για ενθουσιασμό. Συχνά τα συναντάμε σε οικονομικά μοντέλα, χάρη στην εξαιρετική κατανάλωσή τους.
Αντίθετα, το DCT είναι φτιαγμένο για πιο γρήγορη επιτάχυνση και πιο έντονη απόκριση στο γκάζι, άρα ταιριάζει περισσότερο σε σπορ και επιδόσεων αυτοκίνητα. Αν κινείσαι κυρίως σε αστική κυκλοφορία και θέλεις οικονομία, το CVT έχει νόημα. Αν όμως σε ενδιαφέρει η απόδοση, το DCT είναι η πιο σωστή επιλογή. Ένα σημείο προσοχής με το DCT είναι η κίνηση «σπιθαμή προς σπιθαμή» σε μποτιλιαρίσματα. Μπορεί να προκαλέσει απότομες αλλαγές ή πρόωρη φθορά.
DCT vs Αυτοματοποιημένο χειροκίνητο κιβώτιο (AMT)
Το AMT( ή αλλιώς ημιαυτόματο κιβώτιο) είναι στην ουσία ένα απλό χειροκίνητο κιβώτιο, στο οποίο οι αλλαγές και ο συμπλέκτης ελέγχονται ηλεκτρονικά και υδραυλικά. Μηχανικά, είναι ένα χειροκίνητο κιβώτιο με ένα συμπλέκτη και παραδοσιακά γρανάζια. Καθώς βασίζεται σε υπάρχουσες υποδομές, είναι πιο φτηνό στην παραγωγή και εγκατάσταση. Γ ι’ αυτό χρησιμοποιείται ευρέως στα επαγγελματικά οχήματα.
Όμως, υπάρχουν συμβιβασμοί. Οι αλλαγές δεν είναι τόσο ομαλές ή γρήγορες όσο στα πιο εξελιγμένα αυτόματα. Οι οδηγοί συχνά νιώθουν μικρά τραντάγματα, ιδιαίτερα σε χαμηλές ταχύτητες. Επίσης, σε αντίθεση με τα DCT και τα παραδοσιακά αυτόματα, τα AMT δεν έχουν φυσικό «ερπυσμό» όταν αφήνεις το φρένο, άρα σε ανηφόρες ή μποτιλιαρίσματα, μπορεί να είναι λιγότερο βολικά. Εκτός, βέβαια, αν στο αυτοκίνητο υπάρχει λειτουργία υποβοήθησης εκκίνησης σε ανηφόρα.
Το DCT εξαλείφει πολλά από αυτά τα μειονεκτήματα ,αλλά σε υψηλότερο κόστος. Τα εξαρτήματα, όπως οι συμπλέκτες και το σύστημα ελέγχου για παράδειγμα, είναι πιο ακριβά στην αντικατάσταση.
DCT vs Παραδοσιακό αυτόματο με μετατροπέα ροπής
Όταν οι περισσότεροι λένε «αυτόματο», εννοούν το παραδοσιακό κιβώτιο με μετατροπέα ροπής. Αυτό χρησιμοποιεί υδραυλικό υγρό για να μεταφέρει την ισχύ από τον κινητήρα στους τροχούς. Ο ρευστός αυτός σύνδεσμος απορροφά τη ροπή και εξομαλύνει τις αλλαγές , γι’ αυτό τα παραδοσιακά αυτόματα έχουν αυτή την «βελούδινη» αίσθηση.
Ο μετατροπέας ροπής μπορεί επίσης να πολλαπλασιάσει τη ροπή σε χαμηλές ταχύτητες, δίνοντας ώθηση από στάση χωρίς να καταπονείται ο κινητήρας. Από την άλλη, αυτή η άνεση έχει και απώλειες ,κυρίως λόγω ολίσθησης και απώλειας ενέργειας.
Αντίθετα, το DCT συνδέει απευθείας τον κινητήρα με τους τροχούς, μεταδίδοντας ροπή άμεσα και μηχανικά, όπως σε ένα χειροκίνητο. Αυτή η απευθείας σύνδεση προσφέρει καλύτερη απόδοση μετάδοσης, αλλά μειώνει τα οφέλη της εξομάλυνσης και ενίσχυσης ροπής. Σε χαμηλές ταχύτητες, μπορεί να απαιτηθεί πιο επιθετικό «γλίστρημα» του συμπλέκτη, κάτι που προκαλεί κραδασμούς ή φθορά.
Συμπερασματικά, και τα δύο συστήματα έχουν τα πλεονεκτήματά τους. Το αυτόματο με μετατροπέα ροπής προτάσσει την άνεση και την ευκολία. Το DCT αφαιρεί την κόπωση του χειροκίνητου αλλά κρατά όλη την απόλαυση του ελέγχου, της απόκρισης και της οδηγικής εμπειρίας.